همه چیز درباره دوران فحلی یا پریود سگ ماده
دوران فحلی یا پریود شدن سگ (که به آن چرخه گرما، چرخه فحلی، دوره قاعدگی و استروس نیز می‌گویند) به مرحله تخمک گذاری در دوره‌ی بارداری سگ ها گفته می‌شود. فحل سگ‌ها معمولاً در هر 6 ماه یا در برخی نژادها هر 8 ماه رخ می‌دهد و مدت آن معمولاً 2 تا 3 هفته است.
دوران فحلی یا پریود شدن سگ (که به آن چرخه گرما، چرخه فحلی، دوره قاعدگی و استروس نیز می‌گویند) به مرحله تخمک گذاری در دوره‌ی بارداری سگ ها گفته می‌شود. فحل سگ‌ها معمولاً در هر 6 ماه یا در برخی نژادها هر 8 ماه رخ می‌دهد و مدت آن معمولاً 2 تا 3 هفته است.
در ادامه به توضیح فرآیند فحل سگ می‌پردازیم:
1- پیش از فحل یا پریود: در مدت 2 تا 3 هفته قبل از فحل، سطح هورمون‌های تخمک گذاری در بدن سگ افزایش می‌یابد. در این مرحله، پوست و پوسته‌ی موی سگ تغییر می‌کنند و شایع‌ترین دلیل این تغییرات، تولید بیشتر هورمون‌های تخمک گذاری است.
2- زمان فحل یا زمان پریود: در این مرحله، تخمک‌ها از تخمدان‌های سگ آزاد می‌شوند و به سمت رحم سگ حرکت می‌کنند. در صورتی که در این مرحله سگ با یک سگ نر مرتبط شود، احتمال بارداری بسیار بالا خواهد بود.
3- پس از فحل یا پریود: پس از فحل، سطح هورمون‌های تخمک گذاری در بدن سگ کاهش می‌یابد و بدن سگ به وضعیت قبلی خود بازمی‌گردد. در این مرحله، توصیه می‌شود از خوراکی‌های حاوی مواد مغذی مورد نیاز در رژیم غذایی سگ استفاده کنید تا به بهبود سلامتی او کمک کند.
توصیه می‌شود که قبل از تصمیم گیری در مورد فحل سگ، با دامپزشک خود مشورت کنید تا بهترین گزینه را برای سگ خود انتخاب کنید. همچنین، باید به دقت به نحوه‌ی مراقبت و تغذیه‌ی سگ خود در طول دوره‌ی فحل توجه کرد.
سن فحل در سگ ها
یک سگ ماده حدودا در 6 ماهگی به بلوغ جنسی می‌رسد که البته بسته به نژاد و نوع سگ، ممکن است این سن متفاوت باشد. برای مثال، نژادهای کوچک مانند شیتزو، پامرانیان و مالتیز، معمولا اولین چرخه فحلی خود را در سنین کمتر از 6 ماهگی تجربه می‌کنند در حالی که ممکن است نژادهای بزرگتر در سگ ها، تا سن 18 ماهگی تا 2 سالگی، فحل نشوند.
نشانه های فحل یا پریود سگ
نشانه‌های فحل یا پریود سگ ممکن است در هر سگی متفاوت باشد، اما در کل شامل موارد زیر می‌شود:
- خونریزی: یکی از شایع‌ترین نشانه‌های فحل سگ، خونریزی (خون مایل به قرمزی) در منطقه‌ی پریودیک (محل تخمک گذاری) است. این خونریزی ممکن است در طول مدت فحل تا 3 هفته طولانی شود.
- تغییر در رفتار: در طول دوره‌ی فحل، سگ ممکن است تغییراتی در رفتار خود نسبت به معمول نشان دهد. او ممکن است بسیار بی‌حوصله، عصبی و بی‌تحمل شود. همچنین، به دلیل تغییرات هورمونی در بدن، ممکن است دچار افسردگی و ناراحتی گردد.
- تغییر در اشتها: سگ ممکن است در طول دوره‌ی فحل، اشتهای خود را از دست دهد یا برعکس، بسیار گرسنه باشد. در هر صورت، باید به طور منظم به سگ غذا داده شود تا به حفظ سلامتی و قوای جسمانی او کمک گردد.
- تغییرات در علائم جنسی: در طول دوره‌ی فحل، سگ ممکن است با تغییراتی در علائم جنسی خود روبرو شود. علائمی مانند آمادگی برای تولید مثل و غریزه‌ی تولید مثل بالاتر از معمول، می‌تواند دیده شود.
توجه داشته باشید که نشانه‌های فحل سگ ممکن است در هر سگی متفاوت باشد. اگر شما مشکوک به فحل سگ خود هستید، بهتر است با دامپزشک مشورت کنید تا دقیقتر تشخیص بدهد.
چگونه می‌توانیم از سگ خانگی در دوران فحل مراقبت کنیم؟
برای مراقبت از سگ خود در طول دوره‌ی فحل و خونریزی پریودیک آن، می‌توانید با روش‌های زیر از او نگهداری کنید:
استفاده از پوشک بهداشتی مخصوص سگ ماده: می‌توانید از پوشکهای خاصی برای پوشاندن منطقه‌ی تناسلی سگتان استفاده کنید. این پوشک‌ها می‌توانند خونریزی دوران فحلی را به خود جذب کرده و از پوست سگ در برابر خراشیدگی و آلودگی حفاظت کنند.
تمیز کردن ناحیه تناسلی سگ ماده: در طول دوره‌ی فحل، ناحیه تناسلی سگ را باید به صورت مداوم تمیز نگه دارید. برای این کار می‌توانید از پارچه‌های نرم و مرطوب یا پدهای تمیزکننده مخصوص سگ استفاده کنید تا از تجمع خون در منطقه جلوگیری شود.
تغذیه سالم سگ در دوران فحل: تغذیه سالم و مناسب به سگ کمک می‌کند تا بهتر از دوره‌ی فحل خود عبور کند. برای این کار، می‌توانید از غذاهایی با فیبر بالا و پروتئین کمک بگیرید و در طول دوره‌ی فحل، به سگ خود غذای کافی و مناسب بدهید.
مراجعه به دامپزشک در دوران پریود سگ: در صورتی که خونریزی سگ شما در دوران فحل، بسیار شدید است یا به هر دلیل دیگری نگران هستید، بهتر است به دامپزشک خود مراجعه کنید تا تشخیص دقیق را بدهد و در صورت نیاز، درمان مناسبی را تجویز کند.
برخی از درمان های رایج برای سگ هایی که در طول دوره قاعدگی خود خونریزی شدید دارند، چیست؟
خونریزی شدید در طول دوره قاعدگی سگ یا فحلی، می‌تواند نشانه‌ای از یک مشکل پزشکی باشد و باید توسط دامپزشک بررسی شود. بسته به علت خونریزی شدید، گزینه های درمانی ممکن است شامل موارد زیر باشند:
- درمان دارویی سگ: دامپزشک شما ممکن است داروهایی را برای کمک به کنترل خونریزی تجویز کند که احتمالا شامل داروهای هورمونی مانند پروژسترون یا استروژن هستند که می‌تواند چرخه قاعدگی سگ را تنظیم کرده و میزان خونریزی را کاهش دهد.
- جراحی رحم سگ: در برخی موارد، ممکن است برای رفع علت زمینه‌ای خونریزی شدید، جراحی لازم باشد. به عنوان مثال، اگر سگ عفونت رحم یا تومور رحم داشته باشد، ممکن است برای برداشتن بافت عفونی یا آسیب دیده، جراحی لازم باشد.
- انتقال خون به سگ: اگر سگ به دلیل خونریزی شدید مقدار قابل توجهی خون از دست داده باشد، ممکن است برای بازگرداندن حجم خون و جلوگیری از کم خونی، تزریق خون ضروری باشد.
- مراقبت های حمایتی صاحب سگ: در طول دوره قاعدگی سگ، ارائه مراقبت های حمایتی برای کمک به مدیریت خونریزی و جلوگیری از عوارض جانبی، مهم است. این مراقبت‌ها ممکن است شامل فراهم کردن یک محیط زندگی راحت و تمیز، تغذیه مناسب با یک رژیم غذایی مغذی و تجویز هر گونه دارو یا مکمل توسط دامپزشک، باشد.
اگر متوجه خونریزی شدید در طول دوره قاعدگی سگ خود شدید، فوراً به دنبال مراقبت های دامپزشکی باشید، زیرا می‌تواند نشانه یک مشکل جدی پزشکی باشد. بسته به علت زمینه‌ای، درمان ممکن است شامل ترکیبی از داروها، جراحی و مراقبت‌های حمایتی و ... باشد.
سوالات متداول
بهترین زمان جفت گیری در سگ ماده چه زمانی است؟
تخمک گذاری سگ در دوران فحلی، معمولا در روز یازدهم دوره قاعدگی اتفاق می‌افتد . در این زمان ترشحات قاعدگی کمتر است و بیشتر حالت آبکی و رقیق دارد. در این شرایط، سگ ماده به دنبال نر برای جفت گیری است؛ اما باید توجه داشت که تخمک گذاری می تواند کمی زودتر یا حتی دیرتر نیز انجام شود و این مورد به نژاد سگ نیز وابسته است.
آیا سگ ها یائسه می‌شوند؟
در صورتی که با یک سگ سالم سر و کار داشته باشیم، چرخه قاعدگی تا آخر عمر آن سگ اتفاق می‌افتد و هیچ‌گاه یائسه نمی‌شود؛ فقط با بالارفتن سن، قدرت باروری سگ‌های ماده کاهش می‌یابد.
آیا سگی که عقیم شده است، پریود می‌شود؟
بله، سگ‌هایی که عقیم شده‌اند، ممکن است همچنان پریود یا خونریزی دوران فحلی را داشته باشند. علت این امر این است که پریود یا خونریزی دوران قاعدگی با هورمون‌های تولیدشده در بدن سگ مرتبط است و عقیم شدن تنها به معنی جلوگیری از تولید مثل در سگ است، اما بر روی سایر فرآیندهای طبیعی بدن سگ، تأثیری ندارد.
