خلق و خوی درنده در سگ ها
وقتی سگ شما در هنگام غذا خوردن غرغری خشمگین دارد، احتمالاً می خواهد به زبان خودش گفته باشد که من رئیس هستم و شما و شاید هر کس دیگری باید صبر کنید!!! این غرغر کردن های عصبانی، ریشه در همان خلق و خوی گرگ مانند دارد.
در تربیت سگ این شما هستید که باید ریاست کنید
خونی از گرگ ها در اعماق وجود هر سگی جاریست. سگ ها، گرگ هایی بودند که در امتداد زمان توسط انسان های نخستین به عنوان حیوانات اهلی پرورش داده شدند و حالا پس از گذر ایام در قامت نژادهایی متنوع همراه ما هستند. اما همچنان آن خلق و خوی درنده گرگ منش خود را دارند. بنابراین اگر می خواهید در تربیت سگ ها موفق باشید، درک این خلق و خوی اجدادی برای پرورش درست آنها لازم است.
بقای سگ ها در کنار شما به هنر شما در درک خلق و خوی ذاتی آنها بستگی دارد. هزاران سال است که سگ ها به عنوان یک نژاد اهلی شده از گرگ ها، یاد گرفته اند که چگونه در کنار ما زندگی کنند. حدود 12 هزار سال پیش بود که برای اولین بار انسان نخستین متوجه جایگاه مناسب گرگ ها برای پذیرش یک حیوان خانگی شد. گرگ ها درنده خو، قدرتمند، جسور و وفادار بودند. انسان نخستین برای کمک گرفتن در حین شکار و پاسبانی در هنگام خوابیدن، گرگ ها را انتخاب کرد. انتخابی که از همان ابتدا جایگاه برتری پیدا کرد و در قامت یک حیوان خانگی مفید و قدرتمند همراه انسان ها مانده است.
یک گذر تاریخی چند هزار ساله کافی بود تا سگ ها ریشه هایشان را کاملاً از گرگ ها جدا کنند و به شکل نژادهای مختلف تغییر شکل بدهند. این تغییر در گونه های نژادی سگ ها آنچنان است که دانشمندان نمی توانند اولین نژاد از سگ هایی که تحت پرورش قرار گرفته اند را معرفی کنند. لذا گوناگونی نژاد سگ ها را تحت تاثیر عوامل مختلفی مانند تحولات طبیعی، شرایط آب و هوایی و و الزامات محیطی می دانند. تا جاییکه به مرور زمان نژادهای متنوع از سگ ها کاملا مسیری متفاوت را طی کردند و حالا در گونه هایی اختصاصی که کمترین شباهتی به هم دارند، شناخته می شوند.
انسان ها در تمام طول تاریخ تلاش گسترده ای برای اهلی کردن انواع حیوانات داشته اند. اما هیچ کدام از این حیوانات نتوانستند به اندازه سگ ها تحت تاثیر خواسته های انسانی قرار بگیرند. سگ ها بیش از هر حیوان دیگری خودشان را با خواسته های انسانی وفق داده اند. آنها با هوش بالا و زندگی کاملا منعطف می توانند حجم گسترده ای از خواسته ها، فرمان ها و یا وظایف را انجام دهند. اما این همه باعث نشده است که دنیای سگ ها از آن غریزه ماندگار تاریخی خالی شده باشد. این سگ ها از نژاد گرگ ها هستند و هنوز هم قدرتمندانه آن دنیای وحشی را دنبال می کنند. حتی این حس گرگ مانند را می توانید در سگ فانتزی مالتیز (Maltese) که خیلی آرام و با نمک روی پاهای شما دراز کشیده است جستجو کنید. اما این خلق و خوی باستانی تا چه اندازه در دنیای امروز سگ ها پررنگ است؟ پاسخ به این سوال ما را با دنیای پنهان تربیت سگ ها آشنا می کند.
یک روز معمولی همراه گرگ های درنده خو
گرگ ها جسور، درنده خو، قدرتمند، مقاوم و البته باهوش هستند. اما آنچه در این بین بیش از هر چیز دیگری نمایان است، زندگی اجتماعی و به شدت قانونمند گرگ ها می باشد. تمام گرگ ها به شکل گروهی تحت رهبری یک رئیس زندگی می کنند. جامعه گرگ ها در حضور یک قانون که در برگیرنده سلسله مراتب است تدوین شده است. در این سلسله مراتب، رئیس گروه، اصلی ترین و محوری ترین عضو اجتماع است. کسی که باید اول از همه غذا بخورد و در حین غذا خوردن آن، هیچ یک از اعضای گروه اجازه هم غذا شدن با او را ندارند. همین سلسله مراتب ساده ممکن است در خلق و خوی سگ شما هم دیده شود.
مثلا وقتی سگ شما در هنگام غذا خوردن غرغری خشمگین دارد، احتمالاً می خواهد به زبان خودش گفته باشد که من رئیس هستم و شما و شاید هر کس دیگری باید صبر کنید!!! این غرغر کردن های عصبانی، ریشه در همان خلق و خوی گرگ مانند دارد. هر سگی دوست دارد رئیس باشد و مظاهر آن را مشاهده کند. از آنجا که غذا و غذا خوردن، بدیهی ترین و هیجانی ترین نیاز سگ ها است، ممکن است این حس ریاست خود را در چنین لحظه هایی نشان بدهند. اگر سگ شما چنین غرغرهای تهدید آلودی دارد، با ما همراه باشید تا به برخی از قوانینی در تربیت سگ که به شما کمک خواهند کرد اشاره کنیم.
چگونه روح گرگ آلود سگ هایمان را مهار کنیم؟
همان طور که گله گرگ ها تنها یک رئیس دارد، به سگ غرغروی خود بفهمانید که تنها رئیس خانه شما هستید. پس هرگز در تربیت سگ مقابل غرغر کردن آن کوتاه نیایید. سگی که غرغر می کند، حس ریاست دارد و با این کار می خواهد شما را بترساند. در چنین حالتی نسبت به شما حس فرماندهی دارد. تا جاییکه شما و همه افراد خانه را در حکم فرمانبردار می بیند. این حس فرماندهی خطرناک است و می تواند باعث رفتارهای سلطه جویانه باشد. با جدیت در مقابل غرغرهای سگ بایستید و محکم به او نه بگویید. در تربیت سگ، حیوان باید بفهمد که نمی تواند به شما و دیگر اهالی خانه خصوصا فرزندانتان غرغر کند. محکم بودن شما در مقابل این غرغرها سگ را وادار به تسلیم شدن می کند و به او می فهماند که فرزندان شما، اولاد رئیس او هستند و باید رفتاری شایسته فرزند رئیس در مقابل آنها داشته باشد.
ریاست در دنیای گرگ ها با ریاست در دنیای انسان ها فرق می کند. گرگ رئیس پیش قراول است و جلوتر از تمام گرگ ها حرکت می کند. در تربیت سگ پس هرگز به او خود اجازه ندهید تا جلوتر از شما وارد خانه شده و یا از آن خارج شود. سگی که قبل از همه وارد فضایی جدید می شود، حس فاتحانه دارد و در امتداد این حس، آن شور ریاست گرگ مانند خود را نمایان می سازد. سگ ها همیشه جلوتر از شما حرکت می کنند. در تربیت سگ حرکت پیش قراول آنها مانعی ندارد. اما به محض ورود در فضایی جدید که لازمه آن عبور از یک درب می باشد، قلاده سگ را بکشید و خودتان درب را باز کنید. در این لحظه سگ را عقب کشیده و به او به تاکید جدی بگویید "نه، صبر کن". این شما هستید که باید قبل از سگ وارد فضای جدید شوید و بعد به سگ اجازه داخل شدن بدهید. احتمالاً در این موارد از آموزش سگ با مقاومت هایی از جانب او مواجه باشید.
در آموزش سگ هرگز اجازه ندهید که حد و مرز مشخصی نداشته باشد. سگ هایی که در قوانین مشخصی محدود نیستند، گستاخ می شوند. این گستاخی گاهاً باعث توهم ریاست در آنها خواهد شد. به عنوان مثال هرگز اجازه ندهید که سگ شما با شما در یک رختخواب بخوابد. اگر طاقت دوری سگ خود را ندارید، از او بخواهید تا در پایین پای شما کنار رختخوابتان بخوابد. استفاده از یک رختخواب سگ بر روی زمین، پایین تر از شما که درست زیر پای شما است، بهترین پیشنهاد برای آموزش سگ است. این رفتار یک حس فرمان پذیری را در تربیت سگ تداعی می کند و به آن می فهماند که برای زندگی در کنار شما حد و مرز مشخصی وجود دارد و هرگز مجاز نیست تا این مرزها را زیر پا بگذارد. اما اگر از رفتار مناسب و یا حرف شنوی حیوان اطمینان دارید، می توانید هرازگاهی اجازه دهید که در کنار شما و یا فرزندانتان بخوابد.
در آموزش سگ تا می توانید او را اجتماعی کنید. او را با آدم های جدید، مکان های جدید و یا سگ های جدید آشنا کنید. سگ هایی که اجتماعی هستند و با محیط های گوناگون آشنا شده اند، رفتارهای منطقی تری دارند. بهتر است در تربیت سگ خود با او رفیق باشید. مثلاً او را در انجام کاری شریک کنید. بگردید و یک فعالیت مشترک که می توانید با هم انجامش بدهید، پیدا کنید و آنگاه از سگتان بخواهید که آن را با هم انجام دهید. مثلاً می توانید به پارک بروید، با هم تلویزیون تماشا کنید و... . اگر سگ شما توله است و یا مریض است و شاید دست و پایش شکسته است، در پرستاری از او کم نگذارید. سگ ها قدرشناس هستند و قطعاً مهربانی شما را با رفتارهای ریاست طلبانه پاسخ نمی دهند.